Güneydoğu mutfağının en özel tatlarından biri olan "fırın güveç", Diyarbakır sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Özellikle kış aylarında tercih edilen bu yöresel yemek, lezzeti ve besleyici özelliğiyle dikkat çekiyor. Peki, fırın güveç nedir, nasıl yapılır? İşte ustasından tarif ve püf noktaları...
Kuzudan fırına uzanan lezzet yolculuğu
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde yıllardır taş fırında yemek pişiren usta aşçı Hüseyin Demir, güveç yemeğinin kökeni hakkında bilgi vererek, “Güveç yemeği, kuzu etiyle yapılan, kemik iliği ve etin birleştiği yoğun aromalı bir fırın yemeğidir. Genellikle toprak veya özel çömlek kaplarda pişirilir. Etin kendi yağı ve kemik suyuyla uzun süre pişmesi sayesinde lezzeti ortaya çıkar,” dedi.
Malzemeler:
1 kilogram kuzu boyun veya kaburga eti
3-4 diş sarımsak
1 adet kuru soğan
Karabiber, tuz, pul biber
1 tatlı kaşığı domates salçası (isteğe bağlı)
1-2 bardak sıcak su
Opsiyonel olarak bir tutam kekik veya defne yaprağı
Güveç kabı veya çömlek
Hazırlanışı:
Yemeklik doğranmış soğan ve ezilmiş sarımsak, kuzu etiyle birlikte güveç kabına alınır. Üzerine tuz, karabiber ve pul biber serpilir. Salça, sıcak suyla açılarak güvecin içine dökülür. Tüm malzeme karıştırıldıktan sonra üzeri kapatılır ve önceden ısıtılmış taş fırında ya da evde 180 derecede yaklaşık 2-2.5 saat pişirilir.
Güvecin sırrı: Sabır ve doğal ısı
Fırıncı Hüseyin Usta, güveç yapımında sabrın en önemli unsur olduğuna dikkat çekerek, “Bu yemek hızlı yapılmaz. Yavaş yavaş pişecek ki et kemiğinden ayrılacak. Taş fırının sıcaklığı da yemeğin lezzetini katlıyor. Evde yapmak isteyenler ise düşük ısıda uzun süre pişirmeli,” şeklinde konuştu.
Yanında ne gider?
Fırın güveç, genellikle sade pirinç pilavı, tırnaklı pide ve bol yeşillik ile servis ediliyor. Özellikle Diyarbakır usulü yayık ayranıyla birlikte tüketildiğinde damakta unutulmaz bir tat bırakıyor.
Yerel lezzetlerin yaşatılması önemli
Uzmanlar, geleneksel yemeklerin tanıtılmasının ve yaşatılmasının kültürel hafıza açısından büyük önem taşıdığını belirterek, genç neslin bu tariflere sahip çıkması gerektiğini vurguluyor.
