Türkiye’de en çok Karadeniz Bölgesi’nde bulunan Jersey ırkı inekler için suni tohumlama projesi geliştirildi. Türkiye’de ilk kez Trabzon’da hayata geçirilen proje ile dişi Jersey sperması kullanılarak yapılacak suni tohumlama uygulamaları ile bölgedeki hayvancılık tekrar canlandırılacak.
Anavatanı İngiltere ve Fransa arasında kalan ve adını da Jersey adasından alan ırk olan Jersey ineği için Trabzon’da proje geliştirildi. Süt inekleri arasında yer alan ve Türkiye’ye ilk olarak 1958 yılında getirilen ırk en çok Karadeniz Bölgesi’nde tercih edildi. Bir dönem çok fazla tercih edilen ancak çiftçiliğin azalması ile azalan sarımsı, açık kahve ve krem tonlarında bulunan jersey sığır ırkının Karadeniz Bölgesi’nde tekrar yaygınlaşması ve hayvancılığın canlanması için Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nce düğmeye basıldı. Kentteki hayvancılığı geliştirmek için atılan adım ile bazı ilçe belediyeleri ile protokol imzalandı. Protokol kapsamında dişi Jersey sperması kullanılarak yapılacak suni tohumlama uygulamaları ile hayvan ıslahı çalışmaları desteklenecek. Veteriner hekimler tarafından ücretsiz suni tohumlama hizmeti ile ilgili bilgiler veren Trabzon İl Tarım ve Orman Müdürü İsa Kaplan, Doğu Karadeniz’in en önemli hayvanının Jersey olduğunu söyledi.
"Jersey’in de Doğu Karadeniz’de bütünleşen tarafı da bizim meralarımızdaki ot yapısı" diyen Kaplan, "Bizim coğrafi işaretli Tonya tereyağında temeli de çayırdan alınan bu besin maddesidir. Ayrı bir aroma ve lezzet veriyor. Dünyada Tonya tereyağını diğer tereyağından pozitif olarak anında ayırt ediyor. Şimdi elimizde güzel bir mera var. Böyle bir madde var. Böyle bir coğrafi özellik var. Böyle de bir hayvan var. Bunu ne yapabiliriz diye düşündük. Süt verimimizde oldukça düşmüş hayvan başına 6-7 litrelere gelmiş. Sunu tohumlama dediğimizi olay dünyanın en iyi erkek spermlerinin tüp bebek gibi dişi hayvanlara nakledilmesidir. Vatandaşlarımıza bu hizmeti Tarım İl Müdürlüğü eliyle ve belediyelerle ortaklaşa bölgede hayvancılığı canlandırma adına yaptığımız bir projedir" dedi.
"Jersey hayvanlarından günlük en az 18-25 litre arasında süt almamız gerekiyor, ama 6 litre alıyoruz"
Yüzde 7-8’lerde olan tohumlama oranını yüzde 70-80’lere çıkarıp hayvan ıslahını gerçekleştirmek istediklerini kaydeden Kaplan, "Bölgemizdeki kültür ırkı Jersey sayısını arttırma adına önemli bir proje. Bu uygulama tamamen ücretsiz yapılıyor. Yüzde 7-8 oranında bir tohumlama oranımız var. Biz bunu yüzde 70-80’lere çıkarıp hayvan ıslahını gerçekleştirmek istiyoruz. Şu an bizim 100 bin civarında büyükbaş hayvan, 150 bin civarında küçükbaş hayvanımız var. Şu bir gerçektir hayvancılığı bırakan İnsan bir daha hayvancılığa geri dönmüyor. Biz elimizdeki hayvancılıkla uğraşan insanları en güzel ve en mutlu şekilde bu mesleğine devam ettirmeleri için elimizden geleni yapmak istiyoruz. Suni tohumlama projesini de verim düşüklüğünden dolayı hayata geçirdik. Jersey hayvanlarından günlük en az 18-25 litre arasında süt almamız gerekiyor. Ama 6 litre süt alıyoruz. Yağ oranı da yüzde 6’lara dayanıyor. Jersey önemli ve farklı bir süt. Hayvan ıslahı ile bunu artırıp hayvancılığı daha da canlandırmak istiyoruz. Bölgede hayvancılık yapılabilecek en güzel yerlerde bizim meralar. Coğrafi yönden de farklılıkları var. İnşallah bunu yaşatmak istiyoruz" ifadelerini kullandı.
Kaynak: IHA
