Diyarbakır Adliyesi karşısında bir zamanlar yankılanan daktilo sesleri, artık nostaljik bir hatıra olarak yerini sessizliğe bırakıyor. Arzuhalcilerin yıllardır sürdürdüğü bu meslek, teknoloji karşısında yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Diyarbakır’da, pek çok şehirde olduğu gibi, yurttaşlar hukuki sorunlarını adli makamlara iletmek için arzuhalcilerden destek alırdı. Adliye binasının tam karşısında, yazın sıcağına ve kışın soğuğuna aldırış etmeden, daktiloların ritmik sesleri kulaklarda yankılanırdı. Bir zamanlar büyük itibar gören bu meslek, günümüzde teknolojiye yenik düşme noktasına geldi.
“Artık birkaç kişi kaldık”
Diyarbakır’ın son arzuhalcileri, Diyarbakır Olay’a konuşarak mesleklerinin yok olma sürecini anlattı. 20 yıldır arzuhalcilik yapan, 80 yaşındaki İhsan Demirseçen, astsubaylıktan emekli olduktan sonra bu mesleğe yöneldiğini ifade etti. “Evde oturmak yerine çalışmayı tercih ettim” diyen Demirseçen, mesleğiyle ilgili şu ifadeleri kullandı: “Hukuk konularına olan ilgim ve insanlara yardım etme isteğim nedeniyle arzuhalcilik yapıyorum. Fakat teknoloji ilerledikçe bizim sayımız hızla azaldı, geriye çok az kişi kaldık. Hukuk büroları, basit bir dilekçe için yurttaşlardan yüksek ücretler talep edebiliyor. Biz ise bazen bir yemek parası kadar bir ücret alıyoruz.”
“Daktilo, bilgisayara yenik düştü”
Demirseçen, mesleğinin zorluklarına rağmen işini severek yaptığını belirterek şunları söyledi: “Ekonomik zorluklar ortadayken, vatandaşlara en uygun fiyatla hizmet vermek önemli. Yeni nesil ve teknolojinin bizim bilgi ve hızımıza yetişemeyeceğini iddia ediyorum. Ancak kabul etmeliyiz ki, daktilolar bilgisayarlar karşısında yenik düşüyor. Yine de mesleğimi bırakmak istemiyorum. Buradaki tüm arkadaşlar belirli konularda uzmanlaşmıştır. Özellikle boşanma ve şikayet dilekçeleri en çok talep edilen konular arasında. Bana gelen yurttaşı dikkatle dinliyor, eğer konu benim uzmanlık alanıma giriyorsa, sorununu hukuki argümanlarla dilekçeye dökerek ilgili makamlara iletiyorum. Böylece yurttaşlar, uygun bir ücret karşılığında adli mercilere başvurabiliyor.”
“Herkesin yolu buradan geçmiştir”
Dilekçe yazdırmak için gelen Salih Altan isimli yurttaş ise, arzuhalcilerin hala kentin bir parçası olduğunu vurguladı. “Burası bizler için adeta bir klasik oldu” diyen Altan, sözlerine şöyle devam etti: “Bu kentte yaşayan hemen herkesin bir şekilde buradaki arzuhalcilere yolu düşmüştür. Bugün de yeğenimin hukuki bir sorununu çözmek için buradayız. Arzuhalciler, az bir ücret karşılığında yurttaşların hukuki problemlerini dilekçelerle adli makamlara taşıyor. Eskiden daha fazla arzuhalci vardı ancak teknolojinin ilerlemesiyle birlikte sayıları azaldı. Ancak buradaki kişiler, her konuda bilgi sahibidirler. Birkaç yıl önce ben de bir sorun nedeniyle buraya gelmiş ve işimi halletmiştim.”