Diyarbakır, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle dikkat çekerken, şehrin sosyal hayatında derin izler bırakan bir mekan var: Dilan Sineması. Kurulduğu 1956 yılından itibaren uzun yıllar boyunca Diyarbakır halkının en önemli buluşma noktalarından biri olan bu sinema, sadece şehrin değil, Ortadoğu ve Balkanların da en büyük sineması olma unvanını taşıdı.
Harutyan Sarafyan’ın tasarımıyla hayata geçirilen Dilan Sineması, 1950’li yılların İtalyan opera binalarından ilham alarak inşa edildi. 2 bin koltuk kapasitesi ve 70 locasıyla dönemin en prestijli sinema salonlarından biri olan bu yapı, Diyarbakır’ın eğlence dünyasına farklı bir soluk getirdi. 2 bin 300 metrekarelik alana yayılan 3 katlı bina, açıldığı günden itibaren şehrin sosyal yaşamının merkezi oldu.
Dilan Sineması’nın altın çağı 1956 ile 1990’lı yıllar arasında yaşandı. Şehirdeki birçok kişinin hafızasında yer eden bu sinema, sadece bir film izleme yeri değil, aynı zamanda dostlukların pekiştiği, buluşmaların yapıldığı ve şehrin nabzının attığı bir merkezdi. Ancak zamanla değişen seyirci alışkanlıkları ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte Dilan Sineması da değişime ayak uydurmak zorunda kaldı.
1970’lerde açık hava sineması bölümü kapatılarak Site Sineması’na dönüştürülen bina, 2000 yılında ana salonunun birkaç küçük cep sinemasına bölünmesiyle yoluna devam etti. Ancak bu dönüşümler de sinemanın eski ihtişamını koruyamadı. İlginin giderek azalması sonucunda, 2009 yılında kapılarını tamamen kapatmak zorunda kaldı.
Bugün, Dilan Sineması’nın bulunduğu alan sessizliğe bürünmüş olabilir, ancak bu efsanevi sinema, Diyarbakır’ın sosyal tarihinde derin izler bırakarak hatıralarda yaşamaya devam ediyor.
