Sedat IRMAK - ÖZEL HABER Hemen hemen her yıl hasat döneminin ardından birçok bölgede olduğu gibi Diyarbakır'da da çıkan anız yangınları, gerek toprağa verdiği zarar gerekse sebep olduğu çevre kirliliği nedeniyle büyük sorun oluşturuyor. Anız yakmak toprağın verimliliğini ve üretkenliğini düşürürken, toprak kalitesi kadar insan sağlığını ve yaşam kalitesini de olumsuz etkileyerek ekosisteme zarar veriyor. Hububat ürünlerinin yetiştirildiği arazilerde hasattan sonrası anız yakmanın para cezası ise 2022 yılı rakamlarına göre dekar başına 109 TL 49 kuruş olarak belirlenirken yakılan anızın orman ve yerleşim yerlerine yakın olması halinde de cezaların 5 kat artırıldığı bildirildi. Doğu Güneydoğu Anadolu Bölgesinin önemli tarım merkezlerinden biri olan Diyarbakır'da hububat hasadı başlarken, uzmanlar da hububat toplanması sonrası anız yakılmaması konusunda çiftçileri uyarırken, anız yakmak toprağın organik madde miktarını azalttığının altını çizen İş Sağlığı ve Güvenliliği Uzmanı Mehmet Narin ise şunları söyledi; “Hasattan sonra köküyle beraber toprakta kalan bitki atıklarına biz anız diyoruz. Özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde tek ürün alınan yörelerde çiftçimiz, anızı bir sonraki yetiştiricilik sezonuna toprağı hazırlayamadığı için yakmaktadır. Çiftçimiz bunu büyük bir problem olarak görüyor ama bu çok büyük bir yanlış. Çünkü bir kere anız yaktığınızın zaman toprağın organik madde miktarını doğrudan azaltıyoruz. Anız potansiyel organik maddedir toprak için. Öte yandan topraktaki birçok yararlı mikro organizmaya ve topraktaki yaşama zarar veriyoruz. Bunların hepsi toprağın verimliliğini ve üretkenliğini doğrudan etkileyen etmenler olduğu için bir yanlıştır anız yakmak. Anız yakma toprağa verdiği zararın yanında verimliliğe, toprağın fiziksel özellikline, çevreye de bazı zararlar veriyor. Enerji hatlarının zarar görmesi, havanın kirlenmesi ve özellikle trafiğin olduğu alanlarda görüşün düşmesi gibi birçok şeyi söyleyebiliriz” "Ürünlerin yanmasına sebep olabilmekte" Narin, anız yakılmasının zararlarını ise şu bilgilerle sıraladı; Anız yakmanın genel zararları. Anızın yakılması sonucunda, gerek tarımsal ekosistem, gerekse doğal ekosistem tahrip edilmektedir.Özellikle topraktaki Karbon (C) ve Azot (N) dengesi yok olmakta ve tarlalar verimsizleşmektedir. Organik madde miktarı azalmaktadır. Mikrobiyolojik aktivite gerilemektedir. Omurgasızlar yok olmaktadır. Toprağın su tutma kapasitesi azalmaktadır. Toprak verimliliği düşmektedir. Yangınlar sırasında hava kirlenmektedir. Karayolu civarındaki anız yangınları görüş mesafesini azaltarak, trafik kazalarına sebep olmaktadır. Kontrolsüz olarak yakılan anızlar komşu tarladaki hasat edilmemiş ürünlerin yanmasına sebep olabilmektedir. Yangınlar bazen çitleri, tarla içerisindeki direkleri, meyve ağaçlarını yakabilmektedir. Orman ve konut yangınlarına sebep olabilmektedir. Yaban hayvanları ya yok olmakta, ya da yuvalarını kaybetmektedir." "Doğrudan ekim öneriyorum" Anız yakmak yerine doğrudan ekim önerdiklerini kaydeden Narin, çiftçilerin anız yakma uygulamasından vazgeçmesi gerekir. Bunun yerine ne yapabiliriz. Korumalı toprak işleme sistemleri altında değerlendirdiğimiz anıza ekimi veya doğrudan ekimi kullanabiliriz. Doğrudan ekim, anız yakılmasından çok doğru bir çözüm olacaktır” diye konuştu. Cezai işlem uygulanacaktır Öte yandan yetkili kurumlarca yapılan uyarıda, Anız yakma yasağına uymayanlar hakkında İlgili Kurumlarca 2872 sayılı Çevre Kanunu ile bu kanunda değişiklik öngören 5491 sayılı Kanun ve 6831 sayılı Orman Kanunu’nun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacağı aktarıldı.
22°
22°