Kâ'b İbni Züheyr radıyallahu anh Rasûllullah sallahu aleyhi ve sellem Efendimizin şâirlerinden... Yazıp huzurda okuduğu kasîdenin mükâfatı olarak Efendimizin hırka-i seâdetine nâil olan bahtiyarlardan... "Kasîde-i Bürde" diye anılan meşhur şiirin sâhibi...
O, Müzenî kabilesine mensuptur. Babası Züheyr İbni Ebî Sülmâ'dır. Cahiliye devrinin yedi büyük şâirlerindendir. Annesi Kebşe binti Ammar'dır.
Kâ'b ve kardeşi Büceyr'in İslâm'la şereflenişleri Mekke fethinden sonra oldu. Şöyle ki:
Kâ'b ve kardeşi Büceyr İki Cihan Güneşi Efendimizle görüşmek üzere Medine'ye doğru yola çıktılar. "Ebraku'l-Azzat" denilen yere geldiler. Bu mahal Medine'ye bir kaç menzil mesâfededir. Basra'dan Medine'ye gelen yol üzerindedir. Orada cin sesleri işitildiğinden "Azzat" adı verilmiştir.
Büceyr önce Medine'ye gidip Peygamberi görüp onu dinlemeyi istedi. Bu sebepten; Kâ'b'a: "Sen burada bekle, Ben şu zâta kadar gideyim. Söylediği şeyleri bir dinleyeyim" dedi. Kâ'b da: "Haydi git o adamla buluş. Ben burada bekleyeyim." dedi. Büceyr yalnız başına Fahr-i Kâinat (s.a.) efendimizin huzuruna vardı. İslâmiyet hakkında bilgiler alınca hemen müslüman oldu.
BÜCEYR'İN YAZDIĞI MEKTUP
Kâ'b kardeşi Büceyr (r.a.)'ın İslâm'la şereflendiğini işitince ona çok kızdı. Öfkesini şiire döktü. Ona bir mektup yazdı. Fahr-i Kâinat (s.a.) Efendimize ve İslâm'a çirkin sözlerle saldırıda bulundu. Mektubu okuyan Büceyr (r.a.) tahammûl edemedi. Durumu İki Cihan Güneşi Efendimize arz eyleyerek yazdığı şiiri okudu. Bunun üzerine Efendimiz: "Kâ'b'â kim rastlarsa onu öldürsün." buyurdu.
Büceyr (r.a.) da ona bir mektup yazdı ve söylediklerine şiirle cevap verdi. Ona öğüt olarak uyarıcı korkutucu bir ûslûp kullandı. Onun artık aklını başına toplamasını istedi ve ona şöyle seslendi:
" Ey Kâ'b! Bâtıl, boş diye yerdiğin bu dinden daha gerçeği daha sağlamı var mı sende? Kurtulmak istiyorsan putları bırak. Bir olan Allah'a yönel! O'na teslim ol!... Kıyamet günü müslüman olup iman edenlerden başkası Cehennem ateşinden kurtulmayacaktır."
Büceyr (r.a.) mektubun sonuna da şunları ilâve etti: "Rasûlullah (s.a.)'i hicvedip üzenlerin bazıları öldürüldü. Bir kısmı da başını alıp kaçtı. Eğer sen sağ kalmak istiyorsan acele Medine'ye gel. Rasûlullah (s.a.) yaptığına pişman olup tevbe edenlerin hepsini kabul etti. Eğer dediğimi yapmazsan başının çaresine bak!..."
Kâ'b İbni Züheyr kardeşi Müceyr (r.a.)'ın mektubunu alınca dünya başına yıkıldı zannetti. Hayatından korkmaya başladı. Kabilesi arasında bulunan düşmanları "O öldürülmüş." demektir diyerek onun gıyabında dedikodu yapıyorlardı. Onun gönlü ise bu yaygaralar aldırmadan yavaş yavaş aydınlanıyor ve İslâm'la şereflenmek istiyordu. Nihayet kararını verdi ve Medine yolunu tuttu. Bir de şiir yazdı. Bu şiirinde tevbe edip müslüman olduğunu bildiriyordu. İki Cihan Güneşi Efendimizi methediyordu. Af dilediğini dile getiriyordu. Medine'ye varınca Cüheyni kabilesinden bir dostunun evine gizlice gidip misâfir oldu. Ertesi gün dostu onu sabah namazında Mescide götürdü. Devesini mescidin önüne çöktürüp içeri girdi.