Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan 2023 yılı Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verileri, Diyarbakır’ın kişi başına düşen gelirde ülke ortalamasının gerisinde kaldığını ortaya koydu. Açıklanan rakamlara göre, Diyarbakır’da kişi başına düşen GSYH 135 bin 358 TL olarak hesaplandı. Bu rakam, dolar bazında 5.762 $’a denk gelirken, kent ekonomik sıralamada alt sıralarda yer aldı.
Türkiye Genelinde Ekonomik Dağılım
Türkiye genelinde en yüksek GSYH değerine ulaşan il 8 trilyon 60 milyar TL ile İstanbul oldu. Megakent, ülke ekonomisinden %30,4’lük bir pay alarak zirvede yer aldı. İstanbul’u, %9,6 ile Ankara ve %6,1 ile İzmir takip etti. Kocaeli ise kişi başına düşen 516 bin 460 TL ile en yüksek gelire sahip il oldu.
Öte yandan, Diyarbakır’ın yanı sıra Şanlıurfa, Ağrı ve Van gibi iller de kişi başına düşen gelirde Türkiye ortalamasının altında kaldı. GSYH hesaplamalarında en düşük gelire sahip iller arasında 22 milyar 13 milyon TL ile Tunceli, 19 milyar 407 milyon TL ile Ardahan ve 13 milyar 214 milyon TL ile Bayburt yer aldı.
Diyarbakır Ekonomik Mücadele Veriyor
Diyarbakır’ın ekonomik göstergeleri, şehrin kalkınma potansiyelini ve mevcut zorluklarını gözler önüne seriyor. Tarım, sanayi ve hizmet sektörleri, kent ekonomisinin temelini oluştururken, gelir dağılımındaki dengesizlikler ekonomik büyümenin önündeki en büyük engel olarak görülüyor.
2004 yılında tarım sektöründen elde edilen gelir yaklaşık 1,2 milyar TL iken, 2023 yılında bu rakam 32,3 milyar TL’yi aştı. Ancak, sanayi ve hizmet sektörlerinde yaşanan büyümeye rağmen, nüfus artış hızı gelir seviyesindeki yükselişin önüne geçti.
Özellikle hizmet sektörü, Diyarbakır ekonomisinde en büyük payı alıyor. Gayrimenkul, kamu yönetimi ve sağlık hizmetleri kentin ekonomik dinamiklerini belirlerken, bu alanlardaki büyümenin gelir dengesizliğini gidermekte yetersiz kaldığı belirtiliyor.
Bölgesel Kalkınma Projeleri Önem Kazanıyor
Diyarbakır’ın ekonomik sıralamada üst basamaklara çıkabilmesi için bölgesel kalkınma projelerinin hayata geçirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Yerel yönetimlerin teşvik programları, sanayi yatırımları ve istihdam projeleri ile ekonomik büyümenin hızlandırılması hedefleniyor. Uzmanlar, şehrin sahip olduğu potansiyelin doğru yatırımlarla değerlendirilmesi halinde, kişi başına düşen gelirde önemli artış sağlanabileceğini belirtiyor.