Ramazan ayı için ne gibi hazırlıklar yapılır? Peygamberimiz (s.a.s.) Ramazan ayını nasıl geçirirdi? Ramazan'da yapılacak ibadetler nelerdir? Ramazan hazırlıkları ve ibadetleri...

İslam âlemi, 11 ayın sultanı, Ramazan'ı büyük bir sevinç ve heyecanla bekliyor. Peygamber (s.a.s.) Efendimiz'in Ramazan ayına hazırlığı ve Ramazan ayı programı...

RAMAZAN AYININ ÖNEMİ

Medine'ye hicret ile birlikle İslâm dini, kendi müesseselerini oluşturmaya başlamıştı. Mescid-i Nebevi'nin yapılmasının ardından hayat, vahyin kılavuzluğunda, "inanç-amel bütünlüğü" içinde gelişmeye devam ediyordu. Medine'ye geleli daha on sekiz ay olmuştu. Kısa bir süre önce kıb­leyi Mescid-i Aksâ'dan Kabe'ye çeviren Yüce Allah, bu sefer hicrî takvimin 8. ayı olan Şaban ayında, Ramazan orucunu farz kılan şu âyetleri indirdi:

"Ey inananlar! Oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, sakınasınız diye size de sayılı günlerde faiz. kılındı... Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğru­nun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur'an'ın indirildiği aydır. öyle ise sizden Ramazan ayını idrak edenler onda oruç tutsun. Kim o anda hasta veya yolcu olursa (tutamadığı günler sayısınca) başka günlerde kaza etsin. Allah sizin için kolaylık ister, zorluk istemez- Bütün bunlar, sayıyı tamamlamanız vc size doğru yolu göstermesine karşılık, Allah'ı tazim etmeniz, şükretmeniz içindir." (Bakara 182-185)

Bu âyetler, Ramazan ayının, diğer aylardan ayrıcalıklı olduğunu açık­ça ifade etmektedir. Çünkü;

  • Ramazan, oruç ayıdır.
  • Ramazan, Kur'an ayıdır.
  • Ramazan, takva ayıdır.
  • Ramazan, Allah'ı yüceltme ayıdır.
  • Ramazan, şükür ayıdır.
  • Ramazan, doğruyu bulma ayıdır.
  • Ramazan, tevbe ayıdır.
  • Ramazan, itikâf yani tefekkür ve taabbüd ayıdır.
  • Ramazan, Allah'ın koyduğu sınırları gözetme ayıdır.
  • Ramazan, bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesini içinde saklayan bir aydır.

Böylece top­lumsal dayanışma ve paylaşma şuurunu aşılayarak, bir anlamda "irade eğitimi" vermek suretiyle, müminlere kişilik kazandırarak, "kâmil bir mü­min" olmanın yollarını gösterir.

Ramazan Kelimesinin Anlamı

"Ramazan", sözcük olarak "yaz sonunda yağıp yeryüzünü tozlardan temizleyen yağmur manasında "er-ramza" kelimesinde veya "Güneş ışınlarından taşların yanıp kızması"   anlamında olan "er-ramaz" kelimesinden alınmıştır. Bu yağmur, yeryüzünü nasıl temizleyip yıkarsa; kızgın yer, orada yürüyenlerin ayaklarını nasıl yakarsa, Ramazan ayı da mümin­leri günah kirlerinden öylece temizler, yakar, yok eder. (Razi,Tefsir, 5,71)

Ramazan'ı Değerli ve Ayrıcalıklı Kılan Hususlar

  • İnsanlığa gönderilen son rehber kitap Kur'ân-ı Kerîm'in bu ayda indirilmesi,
  • Bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesinin bu ayda olması,
  • Temel ibadetlerden olan oruç farizasının bu ayda tutulması,
  • Teravih, mu­kabele, itikâf, iftar, sahur ve fıtır sadakası gibi önemli sünnetlerin hep bu ayda yaşanmasıydı.
  • Son kitap olan Kur'an'ın bu ayda inmesi, sıradan bir ay olan Ramazan'ı "Mübarek ay" yapmıştı.

Kur'ân'da Adı Geçen Tek Ay

Kur'ân-ı Kerîm'de adı anılan tek aydır, Ramazan ayı. Yüce Allah onu sadece anmakla kalmamış, yukarıdaki âyetlerle aynı zamanda onu oruç ayı olarak belirlemiştir. İşte bütün bu ayrıcalıkları sebebiyle kültürümüz­de Ramazan, "on bir ayın sultanı" olarak kabul görmüştür.

Ramazan huzur ayıdır.

İslâm ile yepyeni anlamlara kavuşan Ramazan kelimesi, bize müba­rek bir zaman dilimini, tam bir huzur iklimini çağrıştırır. Ramazan ayı boyunca Müslümanlar, toplum ola­rak ibadet yoğunluğu ve heyecanı içinde olurlar. Çünkü Ramazan, ilmin, inancın, ibadetin, ahlâkın, dayanışmanın, kardeşliğin daha da olgunlaştırılabilmesi için Müslümanlara ikram edilmiş bereketli bir eğitim mev­simidir.

Müslüman bu zaman diliminde Rabbiyle, kardeşleriyle, nefsiyle ve şeytanla olan ilişkilerini gözden geçirir, gece gündüz tam bir ay süren yoğun bir eğitim faaliyetinden güçlenerek, arınarak çıkar.

Recep Ayı Girdiğinde Okunacak Dua

Allah Resulü (s.a.s.), Ramazan ayına kavuşma arzusunu dualarında açığa vururdu. Enes b. Mâlik'in (r.a.) naklettiğine göre, Receb ayı girdiği zaman Pey­gamber (s.a.s.) Efendimiz şöyle dua ederlerdi:

اَللّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِى رَجَبَ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَان

Enes b. Mâlik'ten (r.a.) rivayet edildiğine göre, Receb ayı girdiği zaman Resûlullah (s.a.s.) şöyle dua ederdi: "Allah'ım! Receb ve Şaban aylarını hakkımızda mübarek eyle, bizi Ramazan ayına ulaştır! (Taberani,el-Mu'cemü'l-evsat, IV. 189)

PEYGAMBERİMİZ RAMAZAN AYINA NASIL HAZIRLANIRDI?

Ayrıca sevgili Peygamberimiz (s.a.s.), Ramazan öncesinde yaptığı sohbetler­le, ashabının zihinlerini ve gönüllerini bu mübarek aya hazırlardı. Nitekim Ramazan ayının bu niteliklerini şu sözleriyle özetlemişlerdi:

"Mübarek Ramazan ayı size geldi Yüce Allah bu ayda size oruç tutmayı farz kıldı. Bu ayda sema (cennet) kapıları açılır, cehennem kapıları ise kapanır ve şeytanların azgınları bağlanır." (Nesai, Siyam, 5)

"Ramazan ayının ilk gecesi olunca, şeytanlar ve azgın cinler zincire vurulur, cehennem kapıları kapatılır ve hiçbiri açılmaz. Cennetin kapıları açılır ve hiçbiri kapanmaz. Sonra bir (melek) şöyle seslenir: Ey hayır dileyen, ibadet ve  kulluğa gel! Ey şer isteyen günahlarından vazgeç! Allah'ın bu ayda ateşten azat ettiği nice kimseler vardır ve bu Ramazan boyunca her gece böyledir. (Tirmizi, savm, 1)

Ramazan ayında Allah'ın rahmetinden kendisini mahrum eden kimse bedbaht kimsedir

Akabe biatlerinde etkin görev almış olan Ubâde b. Sâmit (r.a.), Rama­zan ayının yaklaştığı bir günde Resûlullah'ın (s.a.s.) şöyle dediğini nakleder:

"Ramazan ayı size bereketiyle geldi, Allah o ayda sizi zengin kılar, bundan dolayı size rahmet indirir, hataları yok eder, o ayda duaları kabul eder.