Ramazan ayı, Diyarbakır'da bambaşka bir güzellikte yaşanır. Gündüzleri sabır ve huzurun hâkim olduğu sokaklar, akşam ezanıyla birlikte hareketlenir, iftar sofralarında muhabbetler uzar. İşte bu sofraların olmazsa olmazlarından biri de yüzyıllardır süregelen bir gelenek: Meyan kökü şerbeti.
İftar vakti yaklaşırken, Diyarbakır’ın eski sokaklarında yankılanan tok bir ses duyulur: "Meyan! Buz gibi meyan!" Şehrin dört bir yanında, özellikle tarihi surların etrafında ve çarşılarda, elinde bakır güğümüyle dolaşan şerbetçilerin sesi Ramazan’ın ruhuna karışır. Kim bilir kaç kuşaktır, bu sesle iftar açan Diyarbakırlılar vardır?
Doğanın İkramı, Ramazan’ın Serinliği
Oruç süresince susuzluğa karşı en büyük yardımcı olan meyan kökü şerbeti, tamamen doğal bir içecektir. İçeriğinde hiçbir yapay tatlandırıcı bulunmaz, sadece doğanın sunduğu şifa vardır. Meyan kökleri önce suyla uzun saatler bekletilir, özü suya iyice geçtikten sonra süzülerek bakır güğümlere doldurulur ve iftar sofralarına getirilir.
Bu şerbetin en büyük özelliklerinden biri, serinletici etkisidir. Gün boyu susuz kalan bedeni rahatlatır, boğazı yumuşatır ve mideyi ferahlatır. Özellikle Diyarbakır’ın sıcak ikliminde, iftarda içildiğinde serinliğiyle adeta bir can suyu olur.
Eskimeyen Bir Gelenek
Diyarbakır'da meyan kökü şerbeti, sadece bir içecek değil, aynı zamanda Ramazan kültürünün önemli bir parçasıdır. Eskiden her mahallede dolaşan şerbetçiler, evlerin kapılarına kadar gelir, iftara dakikalar kala büyük bardaklarla şerbet sunardı. Bugün belki bu gelenek biraz azalsa da hâlâ tarihi çarşıda, Ulu Cami çevresinde ve bazı eski çayhanelerde bakır kaplarda servis edilen meyan şerbetini bulmak mümkün.
Ancak Ramazan boyunca sofralarımızda gazlı içecekler yerine bu doğal ve sağlıklı şerbeti tercih etmek, hem sağlığımız hem de kültürel mirasımız için güzel bir adım olacaktır.
Ramazan Sofralarına Bir Bardak Tarih
Bu Ramazan, bir bardak meyan kökü şerbeti içerek geçmişi hatırlayalım. Çünkü Ramazan, sadece oruç tutmak değil, aynı zamanda gelenekleri yaşatmak, unutmamak ve paylaşmak demektir. Diyarbakır’ın bu kadim serinliği, Ramazan ruhunun en güzel tamamlayıcılarından biri olmaya devam etmeli.
İftarda bir bardak meyan kökü şerbeti içmeye ne dersiniz?
