Bel fıtığı, omurların arasında yer alan ve bir tür süspansiyon görevi gören jölemsi yumuşak kısmın sert dış kapsülünü aşarak dışarı çıkması ve sinirlere basınç ya da baskı uygulayarak ağrı, uyuşma, karıncalanma veya kuvvet kaybına yol açması durumudur. Ağrı öksürmekle, ıkınmakla ve gülmekle artar. Ayakta durmak, oturmak ve öne eğilmekte ağrıyı arttırır. Aşırı kilo, ağır yük kaldırmaktan kaynaklanan ani bir gerilim yaşlanma ve dejenerasyon gibi faktörler nedeniyle diskin dış kısmındaki halkada zayıflama ya da yırtılma olduğunda fıtıklaşma meydana gelir. Özellikle ani başlangıçlı fıtıklar ağır kaldırma, travma ya da ani hareket ile oluşur. Bazı hastalarda ise arada bir olan kısa sürede kendiliğinden geçen ağrılı bel tutulması atakları görülür. Hastalar çoğu zaman düzeldiklerinden bunu önemsemezler ama en sonunda bu hastalarda şiddetli bel tutulması ve ağrı başlar hatta ciddi fıtıklar gelişebilir. Bu yakınmalar hastalara hayatı zehir eder hale gelir. Orta hat bel fıtıklarında hasta ağrıyı genellikle belinde hisseder. Yana çıkan fıtıklarda ise ağrı genelde bir bacağa yayılma ile kendini gösterir. Ağrı ile birlikte bacakta uyuşma, güç kaybı, refleks ve denge kayıpları ortaya çıkabilir. Hasta otururken ve yürürken de zorluk yaşayabilir. Lomber disk hernisi, hiç bulgu vermeyebilir de.
Burada patlamış fıtık ifadesini açıklamak gerekir. 2.derece fıtıkta (protrüsyon) Anulus fibrozustaki kısmi defekt yoluyla diskin arkaya doğru herniye olmasıdır. 3. Derece (Ekstrüde disk) Anulus fibrozustaki tam defekt yoluyla diskin arkaya doğru herniye olmasıdır. Tam katı geçiyor ise bu duruma patlamak ifadesi yanlış olarak kullanılmaktadır.
Bel fıtığı olanlar nelere dikkat etmeli?
Ani hareketlerden kaçınılmalı
Ağır kaldırılmamalı, kaldırılan nesnelerin ağırlığına dikkat edilmeli
Hafif sporlar yapılmalı, beli zorlamaktan kaçınmalı
Uzun süreli olarak aynı pozisyonda kalınmamalı
Eğilirken dizleri kırarak bel düz olarak eğilmeye dikkat edilmeli
Omurgayı zorlayacak ve zedeleyecek hareketler yapılmamalı
Kilo almamalı, kilolu olanlar mutlaka normale dönmelidir
El çantası yerine hafif sırt çantası tercih edilmeli.
Çok fazla ayakta durulmamalı
Sırt üstü veya yan yatmak tercih edilmeli
Dik oturulmalı ve bel desteklenmeli
