Çocuklarda çarpık ayak (pes ekinovarus), doğuştan itibaren görülebilen, bacak ve ayak yapısının normalden sapma göstermesiyle karakterize edilen bir ortopedik problemdir. Her bin doğumdan yaklaşık birinde rastlanan bu durum, aileler için endişe kaynağı olabilir. Ancak, doğru zamanda müdahale ile başarılı sonuçlar elde etmek mümkündür.
Çarpık ayak nedir?
Çarpık ayak, bir veya her iki ayağın içe doğru dönük ve aşağı doğru yönelmiş bir pozisyonda olması ile kendini gösterir. Ayak tabanı yukarı bakarken, ayak bileği normalden daha sert ve sıkı hale gelir. Bu duruma sıklıkla ayak kaslarının, tendonlarının ve bağların anormal gelişimi neden olur.
Çocuklarda çarpık ayak nedenleri nelerdir?
Genetik Faktörler: Ailede çarpık ayak öyküsü olan çocuklarda bu duruma daha sık rastlanabilir. Genetik yatkınlık, duruma olan eğilimi artırabilir.
Rahim İçi Gelişim Bozuklukları: Anne karnında bebeğin pozisyonu ve hareket alanı da çarpık ayak riskini etkileyebilir. Özellikle gebelikte rahim içi dar alan, bebeğin ayaklarının doğru pozisyon almamasına neden olabilir.
Nöromüsküler Bozukluklar: Beyin veya omurilikteki bazı hasarlar, kasların ve sinirlerin düzgün çalışmamasına neden olarak çarpık ayak oluşumunu tetikleyebilir.
Etkileyen Çevresel Faktörler: Bazı araştırmalar, annenin hamilelik sırasında sigara içmesi, yetersiz beslenme veya viral enfeksiyonlara maruz kalması gibi çevresel faktörlerin de riski artırabileceğini öne sürmektedir.
Erken teşhis ve tedavinin önemi
Çarpık ayak, doğumda kolayca teşhis edilebilen bir durumdur. Ancak, tedavi edilmediğinde çocuğun yürüme becerisini olumsuz etkileyebilir ve ilerleyen yaşlarda kalıcı ortopedik sorunlara neden olabilir. Bu nedenle, erken dönemde yapılan müdahaleler büyük önem taşır.
Tedavi sürecinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biri Ponseti yöntemi olarak bilinen alçı tedavisidir. Bu yöntemde, çarpık ayak nazikçe düzeltilir ve düzenli aralıklarla değiştirilen alçılarla desteklenir. Alçı uygulaması tamamlandığında, çoğu vakada çocuklar normal bir yürüyüşe kavuşabilir.
Ailelere tavsiyeler
Çocuğunuzda çarpık ayak teşhisi konulduysa paniğe kapılmamanız önemlidir. Modern tedavi yöntemleri sayesinde, erken teşhis ile çocuğunuzun yaşam kalitesini artırabilir, ileride karşılaşabileceği ortopedik sorunları önleyebilirsiniz. Uzman bir ortopedi ve travmatoloji hekiminin rehberliğinde düzenli kontroller ile tedavi sürecinin takibi, başarılı sonuçlar elde etmek için kilit rol oynar.
Doç.Dr.Aybars Kıvrak, ''Sonuç olarak, çarpık ayak doğuştan gelen bir ortopedik sorun olsa da, modern tıp sayesinde çözümsüz değildir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile çocuğunuzun sağlıklı bir şekilde büyümesine ve gelişmesine katkıda bulunabilirsiniz.'' dedi.
