Prof. Dr. Ali Demirsoy Doğa Tarihi Müzesi, Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde, Türkiye'nin ilk doğa tarih müzesi olarak vatandaşlara hizmet veriyor. Bu müzede, canlılar ve minerallerden oluşan yaklaşık 5 bin çeşit materyal sergileniyor.
Müze, Erzincan'ın Kemaliye ilçesinde, Prof. Dr. Ali Demirsoy'un katkılarıyla kuruldu ve Dr. Aydın Akbulut ile Öğr. Gör. Yusuf Durmuş’un öncülüğünde 2009 yılında “Doğa Müzesinde Bilimsel Bir Gezinti” adlı proje kapsamında açıldı.
Sergilenen örneklerin büyük kısmı, “Kemaliye ve Çevresinin Biyoçeşitlilik Açısından İncelenmesi” projesi çerçevesinde, 10 farklı üniversiteden 48 bilim insanı tarafından toplanan jeolojik ve biyolojik örneklerden oluşuyor. Müze, bölge halkı, öğrenciler ve ekoturizm açısından büyük ilgi görüyor.
Müzede, Türkiye'nin farklı bölgelerinden ve Kemaliye çevresinden getirilen mineraller, taşlar, topraklar ve diğer jeolojik materyaller, MTA uzmanları tarafından teşhis edilip sergileniyor. Ayrıca, Türkiye ve dünyanın çeşitli yerlerinden gelen mineral, kristal, toprak ve kayaç örnekleri de bulunuyor. Kemaliye ve çevresinin Gastropad, Bivalvia ve Echinodermata gruplarına ait fosil örnekleri de sergileniyor.
Müzede, hücreli bitki ve hayvanların mikroskop altında görüntüleri sunulurken, karasal ekosistemin ilk canlı gruplarından likenler, uygun habitatlarda sergileniyor. Ayrıca, Kemaliye’den toplanan ve teşhis edilen karayosunu örnekleri sergi panolarına yerleştirilmiş durumda.
Omurgasızlar, formol ve alkol içinde kavanozlarda sergileniyor; böceklerin büyük kısmı ise tahnit edilerek panolarda veya özel dolaplarda saklanıyor. Müzenin önemli bir bölümünü böcekler ve herbaryum materyali oluşturuyor.
Müzede, tatlı su ve deniz balıkları, kimyasal işlemlerden geçirilerek sergileniyor. Amfibiler de alkollü kaplar içinde teşhir ediliyor. Zehirli yılan türleri, özel yöntemlerle görsel malzemeye dönüştürülüp, özellikleri ve korunma önlemleri hakkında bilgiler sunuluyor.
Kemaliye'de bilinen yaklaşık 200 kuş türü, çeşitli fırsatlarla elde edilip tahnit edilerek müzede sergileniyor. Bu kuş türlerine ait tanıtıcı resimler ve tahnit malzemeleri eğitim materyali olarak kullanılıyor.
Müze, ayrıca soyu tehdit altında olan ayı, kurt, vaşak, sansar gibi memeli türlerini de sergiliyor. Büyük ve küçük memeliler tahnit edilip üç boyutlu olarak sunuluyor, postları ve bazı iskeletleri de sergileniyor. Kemaliye ve çevresinden teşhis edilen 1000 kadar bitkiden en az yarısı, özellikle soğanlı bitkiler, müzede görsel olarak sunuluyor. Bu bitkiler, herbaryum örnekleri olarak özel dolaplarda sergileniyor.
