Diyarbakır Surları, dünya üzerindeki en eski ve en dikkat çekici savunma yapılarından biri olarak, tarihseverlerin ilgisini çekiyor. Yaklaşık 5.5 km uzunluğundaki bu etkileyici yapı, Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunuyor. İç ve dış kale olarak iki bölümden oluşan surlar, Çin Seddi’nden sonra dünyanın en uzun ve en geniş savunma duvarlarından biri olarak kabul ediliyor.
Diyarbakır Surları’nın tarihi, M.Ö. 6000’li yıllara kadar uzanıyor. Şehrin sembolik figürlerinden biri olan bu yapı, tarih boyunca birçok uygarlığın izlerini taşıyor. Surların yapımında kullanılan ana malzeme bazalt taşı olup, bu sağlam yapının binlerce yıl boyunca ayakta kalmasına katkıda bulunmuş. Diyarbakır Surları’nın tarihi ve mimari özelliklerini detaylı olarak inceledik.
Diyarbakır Surları'nın Tarihi
Diyarbakır Surları, tarih boyunca birçok kez onarılmış ve güçlendirilmiştir. İlk olarak kim tarafından inşa edildiği bilinmemekle birlikte, İç Kale'nin ilk yerleşim yeri olduğu tahmin edilmektedir. M.Ö. 2000'li yıllarda Hurriler tarafından inşa edildiği ve Hurri şehrini çevrelediği belirtilen surlar, M.Ö. 9. yüzyılda Bit-Zamani kabilesi tarafından onarılmıştır. Roma Dönemi’nde ise M.S. 330-338 ve 349 yıllarında büyük restorasyon çalışmaları yapılmıştır.
Mimari Özellikler
Diyarbakır Surları’nın mimari özellikleri de oldukça etkileyicidir. Surların duvar yüksekliği 10-12 metre, genişliği ise 3-5 metre arasındadır. Temel malzeme olarak bazalt taşı kullanılmış ve yapının fiziksel özellikleri, bölgenin topografyasına uygun olarak inşa edilmiştir. Kuzey-Güney yönünde oval bir biçimde uzanan surlar, yaklaşık 5.5 km uzunluğundadır.
Kalkan Balığı Şeklinde Olmasının Sırrı
Diyarbakır Surları’nın kuşbakışı görüntüsü, kalkan balığına benzemektedir. Bu şeklin tesadüfi olduğu düşünülmektedir. Araştırmacı Dr. Arafat Yaz, surların bu şeklini Hz. Yunus’un balık tarafından yutulmasına bağlayarak, surların Hz. Yunus’un yaşadığı mağarada bu şekilde yapıldığını ileri sürmüştür. Ancak, bu görüş tartışmalıdır ve kesinlik kazanmamıştır.
Diyarbakır Surları'nın Gizemli Geçmişi
Diyarbakır Surları’nın ne zaman yapıldığı konusunda net bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, M.Ö. 3000'li yıllarda yapılmaya başlandığı ve yaklaşık 9000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu düşünülmektedir. Surların inşa amacı, büyük olasılıkla şehri savunmak için yapılmıştır. Bu yapının ilk olarak kimler tarafından yapıldığı bilinmemekle birlikte, Hurriler tarafından eski surların onarıldığı bilgisi mevcuttur.
Surlara Nasıl Gidilir?
Diyarbakır Surları, şehir merkezinden toplu taşıma araçlarıyla ulaşılabilir. A2, E8, M3, F2, A3, H2, BS1 numaralı otobüslerle surlara ulaşmak mümkündür. Bu tarihi yapının ziyaretçileri, Gazi Caddesi üzerinde yer alan Dağ Kapı, Mardin Kapı, Yeni Kapı ve Urfa Kapı üzerinden surlara giriş yapabilirler.
