Diyarbakır’da esnafların yıllardır süregelen bir geleneği olan veresiye defteri, yerel ticaretin bir simgesi olarak kabul edilir. Ancak, günümüz ekonomik koşulları ve dijital ödeme sistemlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu gelenek, yavaş yavaş ortadan kalkıyor.
Veresiye defteri, genellikle ödeme güçlüğü çeken müşterilerin borçlarını ilerleyen dönemlerde ödeyebilmeleri için kullanılırdı. Esnaflar, bu yöntemi bir güven göstergesi olarak görür ve müşterileriyle uzun vadeli ilişkiler kurardı. Ancak, artan maliyetler, ekonomik belirsizlikler ve dijitalleşmenin etkisiyle, bu gelenek yerini daha hızlı ve güvenilir ödeme yöntemlerine bırakıyor.
Diyarbakır’ın eski esnafları, bu değişimden dolayı üzüntü duyduklarını dile getiriyor. Eskiden hemen her dükkânda bulunan veresiye defterleri, günümüzde yalnızca tanıdık ve güvenilir müşteriler için kullanılmaya devam ediyor. Ancak, genel eğilim, nakit veya kartla ödeme gibi anında tahsilat yöntemlerine kaymış durumda.
Dijital ödeme sistemleri ve taksitli satışların artması, esnafın nakit akışını güvence altına almasını sağlıyor. Bu da veresiye defteri uygulamasının yavaş yavaş ortadan kalkmasına neden oluyor. Esnaflar, geçmişte müşterilerle kurdukları bağların bu defterler aracılığıyla güçlendiğini, ancak günümüzde bu bağların daha farklı şekillerde devam ettirildiğini belirtiyor.
Yine de, bazı esnaflar hâlâ veresiye defterini yaşatmaya çalışıyor. Onlar için bu defter, sadece bir borç kayıt aracı değil, aynı zamanda güvene dayalı ticaretin bir hatırası. Bu geleneği devam ettirmek isteyenler, karşılaştıkları zorluklara rağmen, müşterileriyle olan ilişkilerini korumak için çaba göstermeye devam ediyor.
Diyarbakır’da veresiye defteri geleneği tamamen sona ermemiş olsa da, eski günlerin yoğunluğu ve yaygınlığı büyük ölçüde azalmış durumda. Yeni nesil esnaflar, bu geleneği tanımadıkları gibi, müşteriler de bu eski yöntemi giderek daha az tercih ediyor. Bu değişim, Diyarbakır’ın ticaret kültüründe köklü bir dönüşümün habercisi olarak kabul ediliyor.
