ŞEFAAT İLE İLGİLİ AYETLER VE HADİSLER-1

Başkasının sıkıntısını gidermek veya bulunduğu makamdan daha yüksseğine geçmesi için aracılık yapmak işine “şefaat” denir. Şefaat günahı olan mü’minlerin günahının bağışlanması, olmayanların daha üst makamlara yükselmeleri için peygamberlerin ve Allah katında dereceleri yüksek olanların Alllah’a dua ve istekte bulunmaları demektir.

Şefâat, dünyada işlenen bazı günahların âhirette cezalandırılmasından vazgeçilmesi için talepte bulunmak, aracı olmak ve bunun için dua etmektir. Şefaat âhirette Hazret-i Peygamber ve diğer İslam büyüklerinin bazı mü’minler için ricâcı olmalarıdır. Şefaat duadan başka bir şey değildir. Herkesin dua etmesine izin verilmiştir. Kim olursa olsun herkesin duası kabul edilebilir. Bilhassa peygamberlerin, sâlih insanların hayattayken, kabirde, ya da kıyamet gününde yaptığı duaların kabûl edilmesi daha çok umulur. Şefaat hakkı da, Allah katında bir mevkîi ve kıymeti olan kişilere verilmiştir. Tevhid üzere ölen kimseler hakkında yapılan şefaatler Allah katında makbuldür. Ayetlerde de açık bir şekildde belirtildiği üzere Allah Teâla'nın izni olmadan hiç kimse şefaat edemez.

Hz. Peygamber’in bundan başka bir de genel ve kapsamlı bir şefaatı vardır. Buna “şefaat-ı uzmâ (en büyük aracılık)” denilir. Allah Elçisi’nin bu şefaatı Kur’an’da “makâm-ı mahmûd (övülmüş makam)” adını alır. (İsrâ, 17/79. Şefaat-ı uzmâ için bk. Buhârî, Zekât, 52.)

Buna göre rasuler, nebîler, velîler, şehitler, kimi âlimler büyük günah işleyen belirli kimselere şefaat edebilirler. Şefaat haktır ve bunu uman kişi için kurtuluşa vesiledir. Rasûlullah (s.a.s)’ın sünnetine tam olarak uyan onun şefaatine lâyık olur.

• “İzni olmadan O’nun huzurunda kim şefaat edebilir?” (Bakara, 255)
• “Onun izni olmadan hiçbir şefaatçi şefaat edemez” (Yûnus, 3)
• “Rahmân nezdinde söz ve izin alandan başka hiçbirinin şefaate gücü yetmeyecektir” (Meryem, 87)
• “Allah’ın huzurunda kendisinin izin verdiği kimselerden başkasının şefâati fayda vermez” (Sebe’, 23)
• “O gün Rahmân’ın izin verdiği ve sözünden hoşlandığından başkasının şefaati fayda vermez” (Tâ-hâ, 109)
• “Göklerde nice melekler var ki onların şefaatleri, Allah’ın, dilediği ve râzı olduğu kimse için izin vermesi hâricinde bir işe yaramaz.”(en-Necm, 26)
• “Artık şefaatçilerin şefaati onlara fayda vermez.” (el-Müddessir, 48)
• “Kim bir iyiliğe aracılık yaparsa, iyiliğin sevabından ona pay vardır.” (Nisâ sûresi 85)

Rasuler, nebîler, velîler, şehitler, kimi âlimler büyük günah işleyen belirli kimselere şefaat edebilirler. Şefaat haktır ve bunu uman kişi için kurtuluşa vesiledir. Rasûlullah (s.a.s)’ın sünnetine tam olarak uyan onun şefaatine lâyık olur.

• Peygamberimizin Şefaatiyle En Çok Mazhar Olacak Kişi

Ebû Hüreyre -radıyallâhu anh- şöyle buyurur:

“Bir defasında:

«‒Yâ Rasûlallah, Kıyamet gününde senin şefâatinle en ziyâde mes’ûd olacak kimdir?” diye sordum.

Şöyle buyurdular:

«‒Ey Ebû Hüreyre, hadis öğrenme hususundaki hırsını gördüğüm için bu hadisi senden evvel kimsenin bana sormayacağını zâten biliyordum. Kıyamet gününde insanlardan şefâatime en ziyâde mazhar olacak kimse kalbinden veya içinden ihlâsla “Lâ ilâhe illallah” diyen kişidir».” (Buhârî, İlim, 33)

• Ezan Duası Okuyana Peygamber Efendimizin Şefaati

Câbir ibn-i Abdullah’tan rivayet edildiğine göre Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuşlardır:

“Kim ezanı işittiği zaman:

«Ey şu mükemmel davetin ve kılınacak namazın Rabbi olan Allah’ım! Muhammed -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’e “Vesîle”yi ve fazileti ver. Onu, kendisine vaad ettiğin “Makâm-ı Mahmûd”a ulaştır» diye dua ederse, kıyamet gününde o kimseye şefâatim vacip olur.” (Buhârî, Ezân, 8; Tefsîr, 17/11. Ayrıca bkz. Ebû Dâvûd, Salât, 37/529; Tirmizî, Salât, 43/211; Nesâî, Ezân, 38/678; İbn-i Mâce, Ezân, 4)

• Ezan ile Birlikte Tekrar ve Sorası Salavat

Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz’in şöyle buyurduğunu işitmiştir:

“Müezzinin ezan okuduğunu duyduğunuzda, söylediklerinin aynısını siz de tekrar edin. Sonra bana salevat getirin. Çünkü kim bana bir salevat getirirse, Allah buna karşılık ona on defa salât eder. Daha sonra benim için Allah’tan «Vesîle»yi isteyin. Vesîle, cennette Allah’ın kullarından bir tek kişiye nasîb olacak bir makamdır. O kulun ben olacağımı umuyorum. Kim benim için Vesîle’yi isterse, ona şefaatim vâcip olur.” (Müslim, Salât, 11)

• Mezarların Üstüne Neden Yeşillik Dikilir

Abdullah ibn-i Abbas -radıyallâhu anh- şöyle buyurmuştur:

“(Bir defasında) Nebiyy-i Mükerrem Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Medine veya Mekke bahçelerinden birinin yanından geçiyorlardı. Kabirlerinde azab gören iki insanın sesini duydular. Nebiyy-i Ekrem Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-:

«‒Bunlar azap görüyorlar. Hem de azap görmeleri (zâhiren) büyük bir şey için değildir» buyurduktan sonra:

«‒Evet, (aslında günahları büyüktür); biri idrarından korunmazdı, diğeri de kovuculuk yapardı!» buyurdular.

Ondan sonra yaprakları olmayan taze bir hurma dalı istediler. Dalı ikiye bölüp her birinin kabri üzerine birer parça diktiler. Ashab-ı kiram:

«‒Yâ Rasûlallah, bunu niçin yaptınız!» diye sordular.

Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-:

«‒Bunlar kurumadığı müddetçe belki azapları hafifler!» cevabını verdiler. (Buhârî, Vudû’, 55)

• Cennet Ehlinin Şefaati

Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuşlardır:

“Kıyâmet günü insanlar saf saf olur -bir rivâyete göre, cennet ehli saf saf olur-. Derken, cehennem ehlinden bir kişi cennet ehlinden birine rastlayıp:

«–Ey fülan! Hatırladın mı, sen su istemiştin de ben sana bir içimlik su vermiştim?» der, (ve bu sûretle şefaat ister). Mü’min de o kimseye şefaat eder.