İki Cihan Güneşi Efendimiz’in hakkında: “Onlar birbirlerinden yiğit kişilerdir” iltifatında bulunduğu bir sahabi!..
Mekke ve etrafındaki yolları iyi bildiği için çok iyi iz sürücü olarak tanınan bir rehber!..
Kureyş kervanlarına, özellikle Ebu Süfyan’ın ticaret kervanına rehberlik yapan ve onun casusu olarak bilinen Mekkeli bir yol kılavuzu!..
Cahiliye döneminde, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimize hicviyeler yazarak eziyet edenlerden!..
İslam’la şereflenmesi Uhud’dan sonra oldu.
O, Mekke’de Bekir oğulları kabilesinin İcli koluna mensubtur.
EBU SÜFYAN'IN CASUSU
Atalarının dinine çok bağlıydı. Sürekli Müslümanları rahatsız eder, Rasül-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem efendimizi şiirlerle hicvederdi. Onun bu düşmanlığı İslâm’ın nûruna kavuşmasını geciktirdi. Kalbini hemen İslâm’a açamadı. Onun İslâm’la şereflenmesi birkaç hadiseden sonra gerçekleşti. Şöyle ki:
Furat ibni Hayyan, Ebu Süfyan’ın casusu olarak bilinirdi. Bedir Savaşından önce Mekke’de bulunuyordu. Bir ara şehirde Müslümanların, Ebu Süfyan’ın Şam’dan gelen ticaret kervanını takib ettikleri ve baskın yapacaklarına dair bir haber yayıldı. Kureyşliler hemen savaş için hazırlanmaya başladı. Bu hazırlıklarını bildirmek için Furat ibni Hayyan’ı Ebu Süfyan’a haberci olarak gönderdiler.
Vakit kaybetmeden hızla yola çıkan Furat ibni Hayyan yolları çok iyi bildiği için kısa zamanda kervana ulaştı. Ebu Süfyan’a Kureyşlilerin bir ordu ile yola çıktığını haber verdi. (İbn-i Sa’d, Tabakât, II, 36)
Furat ibni Hayyan çok atılgan, hareketli birisiydi. Bedir Savaşında Müslümanlara esir düştü. Ancak bir yolunu bularak ellerinden kaçtı.
Uhud Savaşının hemen öncesi idi. Müslümanlar Medine’nin çevresini kontrol altına almışlardı. Mekkeli müşrikler çok dertliydi. Nerdeyse ticaret yapamaz hale gelmişlerdi.
Safvan ibni Ümeyye birgün etrafıyla bu konuda dertleşirken Esved ibni Muttalib ona: “-Sahil yolu tehlikeliyse, kervanını Irak yolundan gönder” dedi.
Safvan o yolu bilmediğini söyledi. Esved de: “-Ben sana bir rehber tavsiye edeyim. O seni gözü kapalı oraya götürür” dedi. Safvan kim olduğunu sorunca: “Furat ibni Hayyan el-İclî” diye cevab verdi.